AR-GE MERKEZLERİ

ARGE MERKEZİ NEDİR? 

Ar-Ge Merkezi, organizasyon yapısı içinde ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş, münhasıran yurt içinde araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan ve ulaşım araçları ile ilgili imalat sınıfları dışında kalan tüm alanlar için en az 15 tam zamana eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam eden, yeterli Ar-Ge birikimi ve yeteneği olan, aynı bina veya aynı yerleşke içinde yer alan birimlerdir.

İSTİSNA: İmalat başlığı altında yer alan faaliyet kodları için en az 30 Tam Zaman Eşdeğer Ar-Ge personeli olması zorunludur.

29 .10 – MOTORLU TAŞITLARIN İMALATI

30 – DİĞER ULAŞIM ARAÇLARININ İMALATI BÖLÜMÜ 

Ar-Ge Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında 5746 sayılı Kanun;

• Teknolojik bilgi üretilmesini,

• Üründe ve üretim süreçlerinde yenilik yapılmasını,

• Ürün kalitesi ve standardının yükseltilmesini,

• Teknolojik bilginin ticarileştirilmesini,

• Ar-Ge‘ye yönelik doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ülkeye girişinin hızlandırılmasını,

• Ar-Ge personeli ve nitelikli işgücü istihdamının artırılmasının sağlanmasını ve teşvik etmeyi kapsar.

Vergi ve Sigorta Primi Teşviki Olarak Destek Sağlanan Unsurlar:

1. Ar-Ge İndirimi

• Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri, proje faaliyetleri kapsamında yaptıkları harcamaların %100’ünü Kurumlar Vergisi matrahından indirebilmektedir.

• Ar-Ge ve Yenilik Faaliyetleri Kapsamında Yapılan Harcamalar;

•  İlk Madde ve Malzeme Giderleri

• Amortismanlar

• Personel Giderleri

• Genel Giderler

• Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler
• Vergi, Resim ve Harçlar

2. Gelir Vergisi Stopajı Teşviki

• Lisans: %80

• Yüksek lisans: %90

• Doktora: %95

• Temel Bilimler alanlarında (Matematik, fizik, kimya, biyoloji) lisans derecesine sahip olanlar: %90

• Temel Bilimler alanlarında (Matematik, fizik, kimya, biyoloji) yüksek lisans derecesine sahip olanlar: %95

3. Sigorta Primi Desteği

• Ar-Ge ve Tasarım personeli ile destek personelinin Kanun kapsamındaki faaliyetleri karşılığında elde ettikleri ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısı, Maliye Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanır.

4. Damga Vergisi İstisnası

•  Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri için Kanun kapsamındaki her türlü Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile tasarım faaliyetlerine ilişkin olarak düzenlenen kağıtlardan damga vergisi alınmaz.

5. Temel Bilimler Desteği

• Temel bilimler alanlarında en az lisans derecesine sahip Ar-Ge personeli istihdam eden Ar-Ge merkezlerine, bu personelin her birine ödedikleri aylık ücretin o yıl için uygulanan asgari ücretin aylık brüt tutarı kadarlık kısmı, kamu personeli hariç olmak üzere iki yıl süreyle, Bakanlık bütçesine konulacak ödenekten karşılanır. Ar-Ge merkezinde destekten yararlanacak personel sayısı, ilgili ayda Ar-Ge merkezinde istihdam edilen toplam personel sayısının yüzde onu kadardır.

6. Makine ve Teçhizat Alımında KDV İstisnası

• Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri için KDV Genel Uygulama Tebliğinin (II/B-14.2.) bölümünde İstisna kapsamında makina ve teçhizat satın almak isteyen alıcılar, Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde ve araştırma laboratuvarlarında faaliyette bulunduklarına ve satın alacakları makina ve teçhizatı Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanacaklarına dair ilgili birimlerden alacakları belge ile KDV yönünden bağlı oldukları vergi dairesine istisna belgesi almak için başvuruda bulunabilirler. İlgili vergi dairesi tarafından gerekli kontroller yapıldıktan sonra şartları sağlayanlara elektronik olarak sisteme girilen makina ve teçhizatla sınırlı olmak üzere istisna belgesi verilmektedir.

7. Gümrük Vergisi İstisnası

• Kanun kapsamında yürütülen Ar-Ge, yenilik ve tasarım projeleri ile ilgili araştırmalarda kullanılmak üzere ithal edilen eşya, gümrük vergisi ve her türlü fondan, bu kapsamda düzenlenen kâğıtlar ve yapılan işlemler damga vergisi ve harçtan istisnadır.

İSTİSNA: Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri, proje faaliyetleri kapsamında yaptıkları harcamaların %100’ünü Kurumlar Vergisi matrahından indirebilmektedir.

Bakanlar Kurulunca belirlenen kriterler; herhangi birinde bir önceki yıla göre en az %20 artış sağlayan Ar-Ge veya Tasarım merkezlerinde, o yıl yapılan Ar-Ge ve yenilik veya tasarım harcamalarının bir önceki yıla göre artış tutarının yüzde ellisi, 31/12/2023 tarihine kadar ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılır.

01/08/2016 tarihli ve 2016/9092 Ar-Ge, Yenilik ve Tasarım Harcamalarının Kazancın Tespitinde İndirim Konusu Yapılması Hakkında Karar’a göre kriterler aşağıdaki gibidir:

• Ar-Ge veya tasarım harcamasının toplam ciro içindeki payı.
• Tescil edilen ulusal veya uluslararası patent sayısı.
• Uluslararası destekli proje sayısı.
• Lisansüstü dereceli araştırmacı sayısının toplam Ar-Ge personeli sayısına oranı.
• Toplam araştırmacı sayısının toplam Ar-Ge personeli sayısına oranı.
• Ar-Ge sonucu ortaya çıkan yeni ürünlerden elde edilen cironun toplam ciroya oranı. 

BAŞVURU SÜRECİ:

Ar-Ge Merkezi Başvurusunda Aranan Şartlar:

• Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununa göre kurulan teknoloji geliştirme bölgelerinde fiilen çalışan personel sayısı dikkate alınmaksızın, Ar-Ge Merkezlerinde 15 eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam edilmesi,

•  Ar-Ge Merkezlerinin Kanun kapsamındaki Ar-Ge faaliyetlerinin yurt içinde gerçekleştirilmesi,

• Başvuru yapan işletmenin; yeterli Ar-Ge yönetimi ile teknolojik varlıklar, Ar-Ge insan kaynakları, fikrî haklar, proje ve bilgi kaynakları yönetim yeteneği ve kapasitesinin bulunması,

• Ar-Ge Merkezlerinin, Ar-Ge ve destek personelinin Ar-Ge Merkezinde çalıştığının fiziki kontrolünü yapacak mekanizmalara sahip olması,

• Ar-Ge Merkezlerinin konusu, süresi, bütçesi ve personel ihtiyacı tanımlanmış Ar-Ge ve yenilik program ve projelerinin bulunması,

• Ar-Ge Merkezlerinin ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş ve tek bir yerleşke veya fiziki mekan içinde yer alması,

• Ar-Ge Merkezlerinin, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununa göre kurulan teknoloji geliştirme bölgeleri dışında yer alması.

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na Sunulmak Üzere Ar-Ge Merkezi Başvurusunun Hazırlanması:

• Ar-Ge Merkezi başvuru koşulları, mevzuatı ve şartları ile ilgili firma temsilcilerinin bilgilendirilmesi,

• Ar-Ge Merkezi Başvuru formunun hazırlanması,

• Şirketin organizasyonel yapılanmasının Ar-Ge Merkezi için uygun hale getirilmesi,

• Ar-Ge yapılanmasının kurgulanması,

• Ar-Ge politikaları ve stratejilerinin belirlenmesi,

• Ar-Ge personeli, altyapıları ve projelerinin belirlenmesi,

• Fiziksel kontrol sistemlerinin tanımlanması,

• Mali kontrol ve muhasebe sistemlerinin tanımlanması,

• Değerlendirme ziyaretlerine eşlik edilmesi.

Temel kriterleri sağlayan kuruluşlar, yetkilendirme başvurusunu gerçekleştirir.

Yetkilendirmenin tamamlanmasının ardından, elektronik olarak oluşturulan başvuru dosyası Bakanlığa sunularak başvuru tamamlanır.

DEĞERLENDİRME SÜRECİ:

• Projeler, Ön Değerlendirmeden geçtikten sonra Değerlendirme ve Denetim Komisyonu, Ar-Ge Merkezi başvurusunu ve denetim dosyasını yerinde incelemek üzere ilgili teknolojik alanda uzmanlık ve deneyimi olan akademisyenler görevlendirir.

• Akademisyenler, Ar-Ge Merkezi başvurusunu dosya üzerinde ve yerinde inceleyerek raporlarını Değerlendirme ve Denetim Komisyonuna sunarlar.

• Değerlendirme ve Denetim Komisyonu tarafından değerlendirilen raporlar sonucu başvurusu uygun bulunan işletme belgenin düzenlendiği tarihten itibaren destek ve teşviklerden yararlanabilir.

Denetleme sonucunun uygun olması durumunda Ar-Ge Merkezi belgesinin süresi uzatılırken, uygunsuzlukların giderilmemesi durumunda Ar-Ge Merkezi belgeleri iptal edilir.

YÜRÜTME SÜREÇLERİ (HEDEF ARGE DESTEKLERİ)

TEKNİK YÜRÜTME HİZMETLERİ

1. Devam eden Ar-Ge Projelerinde görev alan personel dağılımı, adam-ay dağılımlarının yapılması ve takip edilmesi,

2. Yeni eklenecek projelerin Ar-Ge niteliğinin değerlendirilmesi, uygun projelerin proje bilgi dokümanlarının proje yürütücüleri ile birlikte hazırlanması ve Bakanlık sistemine eklenmesi,

3. Ar-Ge personelinin Ar-Ge Merkezi dışında geçireceği görev ve yüksek lisans/ doktora sürelerinin Ar-Ge sürelerine dahil edilmesi sürecinin kontrolü,

4. Projeler, personel, alet teçhizat ve diğer varlıklarla ilgili değişikliklerin Sanayi Bakanlığı Ar-Ge Merkezi sistemine düzenli olarak yüklenmesi,

5. Sanayi Bakanlığı’na yapılması gereken bildirimlerin ve revizyonların koordine edilmesi,

6. Aylık ziyaretlerle kayıtların, uygulamaların ve işleyişin kontrolü,

7. Yıllık Ar-Ge Merkezi raporunun hazırlanması ve Sanayi Bakanlığı sistemine yüklenmesi.

MALİ YÜRÜTME HİZMETLERİ

1. Muhasebe biriminin 5746 sayılı kanun çerçevesinde teşviklerden doğru faydalanması için yönlendirilmesi,

2. Kayıt kontrol ve proje takip sistemi sonucu toplanan Ar-Ge Merkezi çalışma saatleri ve proje çalışma raporlarına göre bordro oluşturma yönteminin ve oluşturulan bordroların kontrol edilmesi,

3. Hazırlanan Muhtasar ve SGK tahakkuklarının ve kurumlara yapılacak bildirimlerin yönlendirilmesi,

4. Ar-Ge gideri muhasebeleştirme yöntemlerinin kontrolü ve giderlerin Ar-Ge gideri olup olmadığı hakkında yönlendirmenin yapılması

3 AYLIK AR-GE MERKEZİ YÖNETİCİ RAPORLARI

İdame süreçleri boyunca;

• Projelerin durumu,

• Personel durumu,

• Proje-Personel dağılımı,

• Sanayi Bakanlığı tarafından verilen ödevlerin durumu ve takibi,

• Ar-Ge giderlerinin muhasebeleşmesi

ile ilgili bir önceki dönemde gelinen durumları özetleyen Yönetici Durum Raporları hazırlanıp 3 aylık olarak sunulmaktadır.

Ar-Ge Merkezi ve Teknokentler Teşvik Karşılaştırılması için tıklayınız.