1832 - Sanayide Yeşil Dönüşüm Çağrısı


Dünya Bankası desteğiyle Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın koordinasyonunda TÜBİTAK ve KOSGEB tarafından yürütülen Türkiye Yeşil Sanayi Projesine, 450 milyon dolarlık finansman tahsis edilmiştir. Proje kapsamında, TÜBİTAK - TEYDEB 175 milyon dolarlık finansman ile proje süresince sanayinin yeşil dönüşümünü destekleyecektir. 6 yıl sürecek olan Türkiye Yeşil Sanayi Projesi kapsamında TÜBİTAK tarafından farklı türde çağrılar açılacaktır. Bu çağrılardan biri de Sanayide Yeşil Dönüşüm Çağrısı’dır.

Çağrıya sunulacak projelerin daha önce üzerinde çalışma yapılmış Ar-Ge faaliyetlerinin devamı niteliğinde olması beklenmektedir. TÜBİTAK-TEYDEB veya KOSGEB destekleri ile yürütülmüş, belirli bir aşamaya gelmiş ancak henüz ticarileştirilmemiş ve ticarileşmesi için üzerinde halen Ar-Ge çalışması yapılması gereken ürün veya hizmetleri içeren çalışmalar çağrı kapsamındadır. Bununla birlikte kuruluşların kendi finansal kaynakları ile belirli bir aşamaya getirdikleri yeşil dönüşüm odaklı Ar-Ge ve yenilik çalışmaları da yapılan ön çalışmaların projede belirtilmesi durumunda bu çağrı kapsamında değerlendirilebilecektir. THS 5-9 aralığını kapsayan prototip geliştirme ya da iyileştirme, validasyon ve sertifikasyon testleri, yerinde uygulama, ölçeklendirme, demonstrasyon ve saha denemeleri çalışmaları çağrı kapsamındadır.

Türkiye Yeşil Sanayi Projesi kapsamındaki Ar-Ge ve Yenilik Konuları  ile uyumlu olan projeler çağrı kapsamındadır. Kapsama aşağıdaki dosya listesinden ulaşabilirsiniz.

Çağrıya tescil tarihi 2 yıl ve üzerinde olan (spin-off’lar ve TÜBİTAK 1512 ve/veya 1812 desteği alarak kurulmuş şirketler hariç) KOBİ ve büyük ölçekli kuruluşlar başvuru yapabilecektir. Çağrıya ortaklı başvuru alınabilecek olup en fazla üç ortaklı başvuru yapılabilecektir. Başvuru yapabilecek kuruluşların sağlaması gereken kriterler çağrı duyurusunda belirtilmiştir. Bir kuruluş, çağrıya en fazla 2 proje önerisi ile başvuru yapabilir.

Destek süresi en fazla 24 ay, proje bütçesi üst limiti mikro/küçük ölçekli firmalar için 8.500.000 TL, orta ölçekli firmalar için 13.000.000 TL, büyük ölçekli firmalar için 25.000.000 TL’dir. Çağrı kapsamında sermaye şirketlerine en fazla %50’si geri ödenmek üzere faizsiz geri ödemeli destek sağlanacaktır. Geri ödenecek desteğin bir kısmı hibe desteğine dönüştürülebilecektir. Kullanılacak desteğin geri ödemesi proje bittikten 1 yıl sonra başlayacaktır.

İletişim için: yesilsanayi.basvuru@tubitak.gov.tr

Başvuru için tıklayınız.

1832 çağrısı için süreçlere ilişkin akış şemaları:

Başvuru-değerlendirme süreci
İzleme süreci

1832 2024-2 Çağrı Dokümanı
1832 Çağrısı Bilgilendirme Sunumu
Türkiye Yeşil Sanayi Kapsamındaki Öncelikli Konular
Başvuru Değerlendirme Süreci
İzleme Süreci

Destek Kapsamı
Yararlanıcı firmaların projelerinin ağırlıklı olarak mevcut bir Ar-Ge prototipi üzerinde ileri geliştirme veya iyileştirme çalışmaları, prototipin doğrulanması veya onaylanmasına yönelik testler gibi ticarileşmeye yönelik teknoloji doğrulama çalışmaları yürütmesi beklenmektedir. Bu çalışmalar aynı zamanda daha çevreci üretime, enerji veya kaynak kullanımında daha yüksek verimliliğe katkıda bulunan büyük ölçekli demonstrasyon ve pilot üretim tipi faaliyetleri de içerebilir.

Program kapsamında desteklenen ve desteklenmeyen gider kalemleri aşağıda belirtilmiştir.

Desteklenen Giderler:

a) Personel giderleri

b) Seyahat giderleri

c) Danışmanlık giderleri

ç) Hizmet alımı giderleri

CE, kalite belgelendirme ve sertifikasyon giderleri desteklenebilir.

Sermaye şirketlerinin ekonomik fizibilite raporu hazırlanması için hizmet alması ve raporunu da proje önerisi ekinde sunması durumunda söz konusu gider Yönetim Kurulu tarafından belirlenen tutar kadar desteklenir.

Proje kapsamında satın alımı gerçekleştirilen her bir alet/teçhizat taşıma, kullanım vb. risklere karşı proje süresince sigortalanmalıdır. Bu sigorta gideri hizmet alımı kapsamında proje bütçesine dahil edilebilir.

Lisanslanan patentli teknolojilerin olgunlaştırılması ve bu teknolojilerin yeni ürün ve süreçlere dönüştürülmesi ile ilgili faaliyetler bu çağrı kapsamındadır. Kuruluşların üniversite, araştırma kurumu, teknoloji geliştirme bölgesi şirketi gibi teknoloji sağlayıcılara ödeyecekleri lisans ya da devir bedelleri 1702 Patent Tabanlı Teknoloji Transferi Destekleme Çağrısı kapsamında ayrıca desteklenebilecektir.

d) Alet, teçhizat, yazılım, yayın alım giderleri

e) Malzeme ve sarf giderleri

Desteklenmeyen Giderler:

1801-Sanayi Ar-Ge projeleri İçin Geri Ödemeli ve Hibe Destek Programı Uygulama Esaslarında belirtilen giderler ve aşağıdaki giderler desteklenmemektedir:

a) Ortaklı projelerde kuruluşların birbirinden aldığı danışmanlık ve hizmet alımı giderleri

b) Patent, faydalı model, tasarım, coğrafi işaret ve marka tescil giderleri (Bu kapsamda sunulacak giderler için 1602 TÜBİTAK Patent Destek Programı’na başvuru yapılması halinde destek verilebilecektir.)

c) Kuruluşun “PROJE ÖZEL HESABI VE ÖDEMELER” bölümünde belirtilen hususlara uygun olarak ödemesi yapılmayan harcama ve giderler


Önemli Hususlar
Başvuru yapacak kuruluşların aşağıda belirtilen kriterleri sağlaması gerekmektedir.

•Firmaların tescil tarihi 2 yıl ve üzeri (spin-off’lar ve TÜBİTAK 1512 ve/veya 1812 desteği alarak kurulmuş şirketler hariç) olmalıdır.

•Yürütücü kuruluş en az %75 ortaklıkla özel sektöre ait kuruluş olmalıdır. Ortaklı projelerde ortaklar için bu koşul aranmaz.

•Projenin desteklenmesi halinde teminat sunulabileceğine dair bankadan temin edilecek Referans Mektubu sunulmalıdır.

•Her bir kuruluş için son 3 yılın ortalama aktif toplamı veya net satışlarının geri ödemeli finansman değerinden büyük olması gerekmektedir. 

•Projede yer alacak kuruluşlar çalışmalarını, Çevresel ve Sosyal Risk Yönetimi Beyan Formunda tanımlanan tarama kriterlerine göre iklim, çevresel ve sosyal risklerle ilişkilendirmelidir.

•Başvuru koşullarına uygunluk kriterlerinde değişiklik olması durumunda kuruluş TÜBİTAK’ı bilgilendirmelidir.

Projenin başarı ile tamamlanmış olması için aşağıda tanımlanan ve projede hedeflenmiş olan Yeşil Dönüşüm Göstergelerinden (YDG) en az birinin proje sonunda karşılanmış olması gerekmektedir. Yeşil Dönüşüm Göstergelerinden hangisinin hedeflendiği proje önerisinde tanımlanmalı, proje sonunda bu hedefe ulaşıldığının doğrulanması için hangi iş paketi kapsamında nasıl bir yöntem izleneceği belirtilmelidir. Proje sonunda projenin başarı durumu bu sistematik çerçevesinde değerlendirilecektir. Bu çalışma için uzman kurum ve kuruluşlardan hizmet alımı yapılabilir. Hizmet alım gideri proje bütçesine dahil edilebilir.

Geri ödemeli desteğin hibeye dönüşme oranının belirlenmesinde kullanılacak başarı kriterleri şu şekildedir:

YDG 1: Üretim birimi başına elektrik tüketiminde azalma (en az %10)

YDG 2: Üretim birimi başına su tüketiminde azalma (en az %10)

YDG 3: Geri dönüştürülemeyen atık miktarında azalma (en az %10)

YDG 4: Yenilikçi yeşil teknoloji çözümlerinin geliştirilmesi

Yeşil Dönüşüm Göstergeleri hedeflerine ulaşılma durumu izleme sürecinde son dönem raporunda TÜBİTAK’a bildirilmelidir.


Çevresel ve Sosyal Politika
Dünya Bankası Türkiye Yeşil Sanayi Projesi kapsamında TÜBİTAK’ın Çevresel ve Sosyal Yönetim Politikası bulunmaktadır. Bu politika, Çevresel ve Sosyal Yönetim Sistemi (ÇSYS) çerçevesinde uygulanmaktadır. 

Dünya Bankası (DB) Finansmanı ile desteklenmesi planlanan proje önerilerinin, ulusal çevre mevzuatı gerekliliklerinin yanı sıra DB Çevresel Sosyal (ÇS) Çerçevesi[1] kapsamında bulunan ÇS Standartlarına[2] ve DB Grubu Çevre Sağlık ve Güvenlik Kılavuzlarına[3] uygun yürütülmelidir. Proje önerileri kapsamında sunulan Çevresel ve Sosyal Risk Yönetimi Beyan Formu doldurulurken aşağıdaki liste ile kısıtlı olmayan destekleyici belgelerin/dokümanların/raporların da mutlaka sunulması gerekmektedir. 

Çevre konularında projenin yürütüleceği tesis ile ilgili: 

Çevre Mevzuatı açısından tabii olduğu yönetmelikler çerçevesinde açıklayıcı bilgiler, (ÇED Muafiyeti, Faaliyet ÇED Yönetmeliği’ne tabii ise ÇED Raporu/Proje Tanıtım Dosyası ve ilgili onay belgeleri, Faaliyet Çevre İzinleri vb.)
Tesisin yerleşimi ile ilgili haritalar, çevresindeki alanların kullanımı ile ilgili bilgiler (arazi kullanımı vb.), görseller,
Çevresel ve Sosyal Yönetim Sistemi bulunuyorsa geçerli sertifikaları ve uygulanan prosedürlerin dokümantasyonu,
Üretim sürecinde hammadde kullanımı, su kullanımı, enerji tüketimi, varsa enerji verimliliği yönetim planı, ilgili izleme raporu (son hazırlanan ve onaylanan)
Varsa Yeraltı suyu kullanım izninin belgesi,
Oluşan hava, su ve katı atık emisyonları miktar ve bertaraf yöntemleri
Mevcut atık su miktar ve kalitesi, Atık su arıtma tesisi hakkında bilgiler (kapasite, teknolojik özellikleri, yerleşimi), çıkış suyunun kalitesi ve deşarjı hakkında bilgiler (nereye, nasıl)
Atık yağların lisanslı tesislere gönderilmesi ile ilgili kayıtlar
Emisyon raporları
Tesiste oluşan katı atıkların (tehlikeli atıklar, baca filtreleri vb) bertaraf yöntemleri, fotoğraflar ve kayıtları, Atık Yönetimi Prosedürü, Endüstriyel Atık Yönetim Planı
 Çevresel İzleme Raporu (Son hazırlanan ve onaylanan)
 

İş Sağlığı ve Güvenliği konularında:

İlk olarak firmaların 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na uygunluğu değerlendirilecektir. Proje önerisi ile birlikte sunulan Çevresel ve Sosyal Risk Yönetimi Beyan Formunda “Faaliyet” kısımlarına “Nace Kodu” mutlaka yazılmalıdır.

6331 sayılı kanun gereği işyerlerinde hazırlanması ve takip edilmesi gereken Risk Değerlendirme Dokumanı, Acil Durum Eylem Planı, Yıllık Faaliyet Raporu, Yıllık Çalışma Planı Yıllık Eğitim Planı, Eğitim Katılım Formları, v.b zorunlu evraklar Çevresel ve Sosyal Beyan Formunun Eki olarak sunulmalıdır.

Firma İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerini dışarıdan alıyorsa Hizmet Sözleşmesini ve İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekimi atamalarını mutlaka Çevresel ve Sosyal Beyan Formunun Eki olarak sunulmalıdır.
Firma ISO 45001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Sertifikasına sahip olduğunu beyan ediyorsa Çevresel ve Sosyal Beyan Formunun Eki olarak aşağıdaki dokümanları sunmalıdır.İş Sağlığı ve Güvenliği Politikası
 Risk ve Fırsatları Değerlendirme Prosedürü,
Ölçme İzleme Prosedürü
Düzeltici Önleyici Faaliyet Formları, DÖF takip tablosu
Firma Kaza/Olay istatistiklerini, Kaza/Olay sıklık oranlarını, Kaza/Olay araştırma raporlarını Çevresel ve Sosyal Beyan Formunun Eki olarak sunulmalıdır.
Firma Çevresel ve Sosyal Beyan Formunda belirtilen tüm beyanlar için kanıt dokuman sunmalıdır.
Sosyal konuda;

ESS2: Çalışan ve Çalışma Koşullarının Gözden Geçirilmesi
IK Politikası: Çalışan hakları, işe alım süreçleri ve çalışma koşulları, fırsat eşitliği, ayrımcılık, çocuk işçi ve zorla çalıştırma hakkında bilgi veren doküman.
İş Sözleşmeleri: Çalışanlarla yapılan iş sözleşmeleri.
ISO 9001 Sertifikası: Kalite yönetim sistemi sertifikası.

ESS4: Toplum Sağlığı, Emniyeti ve Güvenliği
Toplum Sağlığı ve Güvenliği Planı: Toplum sağlığı ve güvenliği için hazırlanan plan.
Risk Değerlendirme Raporları: Toplum sağlığı ve güvenliği ile ilgili risk değerlendirme raporları.
ISO 14001 Sertifikası: Çevre yönetim sistemi sertifikası.
Paydaş Katılımı Kayıtları: Toplum ile yapılan görüşme ve toplantı kayıtları.

ESS5: Ticari Faaliyetlerin Arazi Kullanımı
Arazi Edinim Politikası: Arazi edinim politikası.
Yeniden Yerleşim Eylem Planı: Yeniden yerleşim eylem planı.
Yasal Arazi Mülkiyeti Belgeleri: Yasal arazi mülkiyeti belgeleri.
Tazminat Anlaşmaları: Arazi sahipleri ile yapılan tazminat anlaşmaları.
Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirme (ÇSED) Raporları: Çevresel ve sosyal etki değerlendirme raporları.

ESS8: Kültürel Miras Sorunları
Kültürel Miras Yönetim Planı: Kültürel miras yönetim planı.
Arkeolojik Araştırmalar: Arkeolojik araştırma raporları.
Kültürel Miras Etki Değerlendirme Raporları: Kültürel miras etkisi değerlendirme raporları.
İzinler ve Onaylar: Kültürel miras alanlarında çalışma izni ve onay belgeleri.
Paydaş İstişare Kayıtları: Kültürel mirasla ilgili paydaşlarla yapılan görüşme kayıtları.

ESS10: Paydaş Katılımı ve Bilgi Açıklaması
Paydaş Katılım Planı: Paydaş katılım planı.
Halka Açık İstişare Kayıtları: Halkla yapılan istişare toplantılarının kayıtları.
Şikayet Mekanizması Belgeleri: Şikayet mekanizması ile ilgili dokümanlar.
Bilgi Açıklama Politikası: Bilgi açıklama politikası.
Topluluk Geri Bildirim Raporları: Topluluktan gelen geri bildirim raporları.
Bu belgeler, firmaların Dünya Bankası standartlarına uyum sağladığını kanıtlamaya yardımcı olabilir. Başvuru sahibi kuruluşlardan bu belgelerin temin edilmesi, proje süreçlerinin daha şeffaf ve güvenilir olmasını sağlayacaktır.
Belge
TGIP TÜBİTAK Çevresel ve Sosyal Yönetim Sistemi (ÇSYS)
TGIP TÜBİTAK Çevresel ve Sosyal Yönetim Politikası (ÇSYP)


Başvuru Formları
Programa proje başvuruları elektronik ortamda http://eteydeb.tubitak.gov.tr adresindeki çevrimiçi (online) PRODİS uygulaması üzerinden yapılır.

Örnek Başvuru Formu Bilgilendirme amaçlıdır. Başvuruda kullanılamaz


Örnek Başvuru Formu

Çevresel ve Sosyal Risk Yönetimi Beyan Formu

Ekonomik Fizibilite Raporu Formatı


Kimler Başvurabilir?
Projenin hedef aldığı kesim yeşil teknoloji, ürün veya süreçlerin geliştirilmesine yönelik yeşil yenilik faaliyetlerinde bulunan Türkiye’de yerleşik sermaye şirketleridir. Başvuru yapabilecek kuruluşlar KOBİ'ler ve büyük ölçekli kuruluşlar olabilecektir.

Çağrıya ortaklı başvuru alınabilecek olup en fazla üç ortaklı başvuru yapılabilecektir.


Kriterler
Proje önerileri aşağıda belirtilen üç boyuta göre değerlendirilmektedir:

I. Boyut: Endüstriyel Ar-Ge İçeriği, Teknoloji Düzeyi, Yenilikçi Yönü,

II. Boyut: Proje Planının ve Kuruluş Altyapısının Proje İçin Uygunluğu,

III. Boyut: Proje Çıktılarının Ekonomik Yarara ve Ulusal Kazanıma Dönüşebilirliği.


Yöntem
Ön değerlendirme sürecinde uygun bulunan projelerin hakem değerlendirme süreci başlatılır. Akademiden, özel sektörden, kamu kurumlarından ve sivil toplum kuruluşlarından hakem görevlendirmesi yapılacaktır. Hakem değerlendirmeleri ziyaretli olarak yapılacaktır. 

Aşağıdaki kritik tespitlerin yapılması durumunda proje hakem değerlendirme süreci başlatılmaksızın ret önerisi ile ilgili GYK’ya sunulabilir. 

Proje önerisi çağrı konu ve kapsamına uygun değildir.Proje Çevresel ve Sosyal Risk Değerlendirmesi açısından uygun bulunmamıştır.
Başlangıç-bitiş Teknoloji Hazırlık Seviyesi çağrıda belirtilen kapsamda değildir.
Projede seçilen Yeşil Dönüşüm Göstergesi proje faaliyetleri ile ilişkilendirilememiştir.
NACE kodu çağrı kapsamına uygun değildir.
Proje konusu çağrı duyurusunda belirtilen Ar-Ge ve Yenilik Konu Başlıkları kapsamında değildir.
Proje çağrıda belirtilen Uygunluk Kriterleri (Ortaklık Yapısı, Banka Referans Mektubu, Finansal Uygunluk) açısından uygun bulunmamıştır.
Proje daha önceden yapılmış bir Ar-Ge çalışmasının devamı niteliğinde değildir. Firma bu çalışmaya ilk defa bu proje kapsamında başlayacaktır.
Proje üretim altyapısı oluşturmaya yönelik yatırım projesidir.
Proje başvuru tarihi itibariyle proje ekibinde, proje konusu ile ilgili en az lisans derecesine sahip firma çalışanı bir proje personeli yoktur.
Proje konusundan farklı bir alanda lisans eğitimi olan çalışanların özgeçmişlerinde proje konusu ile deneyimlerini sunmaları durumunda deneyimlerinin yeterliliği de dikkate alınacaktır.
Proje önerisi daha önce TÜBİTAK’ın açtığı çağrılara sunulmuş ve reddedilmiştir. Daha önce sunulmuş olan projenin ret gerekçelerine yönelik değişiklik yapılmadan proje tekrar sunulmuştur.
Proje önerisinde sunulan bilgiler projenin değerlendirilebilmesi için yetersizdir, kısıtlı düzeyde bilgi sunulmuştur.
Projede gerçekleştirilecek Ar-Ge faaliyetleri ile sunulan gider kalemleri nitelik ve nicelik olarak uyumlu değildir, gerçekçi bir bütçe planlaması yapılmamıştır. Bütçe kalemlerinin büyük çoğunluğu Ar-Ge çalışmalarına katkısı olmayan gereksiz ve fazla taleplerden oluşmaktadır.
Hakem değerlendirmesi sonrasında kritik tespitlerin yapılması durumunda projeler kurulda puanlama yapılmaksızın reddedilir.

Projelerle ilgili hakem ve kurul değerlendirmeleri esas alınarak proje puanı oluşturulur.

Aşağıdaki kriterleri sağlayan projelere, 100 puan üzerinden yapılan hakem değerlendirmesine ilaveten ek puan verilecektir.

Geçmişte desteklenen TÜBİTAK projelerinin ticarileşme performansı (Kurul değerlendirmesine bağlı olarak 5-10 puan arası)
Firmanın uluslararası fonlara proje başvurusunda bulunmuş olması (5 Puan)
1702 Patent Lisans çağrıları çerçevesinde desteklenmiş projelerin devamı niteliğindeki proje başvurusu olması (5 Puan)
Dezavantajlı ve kırılgan gruplarda yer alması (2-15 Puan)
 Projelerin puanı ve çağrı bütçesi dikkate alınarak projeler için nihai karar verilir.


Formlar
Desteklenmeye hak kazanan projeler için altı aylık dönemler halinde PRODİS üzerindeki Ar-Ge Yardım İstek Formu doldurularak elektronik ortamda TEYDEB’e sunulur. Görevlendirilen izleyici, Ar-Ge Yardım İstek Formunu inceleyerek ve firmayı ziyaret ettikten sonra hazırladığı dönemsel izleme raporunu TEYDEB’e iletir. Yapılan harcamalar izleyici görüşü ve destek karar yazısı çerçevesinde desteklenir.

Projenin son döneminde, kuruluş tarafından proje sonuç raporu sunulur.

İzleyicinin firma ziyareti (yerinde ziyaret) sırasında, firmanın proje hakkında sunum yapması; proje yürütücüsü, personeli ve varsa teknik danışmanlarının ziyaret esnasında bulunması beklenir. İzleyici, gerek duyduğu açıklamaları kuruluştan talep edebilir.


Yöntem
Takvim yılı içerisinde iki dönem tanımlanmıştır. Birinci dönem 1 Ocak – 30 Haziran, ikinci dönem 1 Temmuz – 31 Aralık tarih aralıklarını kapsar. Yapılan çalışmalar, öngörülen hedefe göre ilerleme durumu ve giderler, Dönem Raporları ile TÜBİTAK’a sunulur. Projenin dönem raporu, izleyici görüşleri ve proje önerisi dikkate alınarak gerektiğinde GYK tarafından izlenir.


Mali Hususlar ve Ödeme
Mali Hususlar ve Ödeme Bilgisi için Tıklayınız >>


Yönetmelik ve Esaslar
TÜBİTAK 1801 Uygulama Esasları


İletişim
Projeye özel veya teknik sorularınız için lütfen ilgili grubun iletişim bilgilerini kullanınız.

yesilsanayi.basvuru@tubitak.gov.tr


Sıkça Sorulan Sorular
Sorularınız için aşağıdaki mail adresinden iletişime geçebilirsiniz

yesilsanayi.basvuru@tubitak.gov.tr
Sıkça Sorulan Sorular